Aνακοίνωση ΔΑΣ - ΥΠΠΟΑ
Οι Επενδύσεις να γίνουν με ή χωρίς κήρυξη;
ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ, ΑΝΟΙΧΤΟ ΓΙΑ ΤΟ ΛΑΟ
Σεπτέμβριος 2017
Το τελευταίο διάστημα με αφορμή τις συνεδριάσεις του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου γινόμαστε μάρτυρες μιας αντιπαράθεσης που έχει και από τις δύο πλευρές της αντιλαϊκό περιεχόμενο. Παράδοση του Ελληνικού στο κεφάλαιο χωρίς κήρυξη των αρχαιολογικών χώρων ή παράδοσή του αφού πρώτα έχουν κηρυχθεί οι αρχαιολογικοί χώροι;
Η κυβέρνηση, ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και άλλα αστικά κόμματα ζητάνε την επιτάχυνση των διαδικασιών χωρίς την κήρυξη αρχαιολογικού χώρου, καταθέτοντας διαπιστευτήρια στο κεφάλαιο για την υπεράσπιση των συμφερόντων και των στόχων για την ανάκαμψή του, διαμορφώνοντας το κατάλληλο «επενδυτικό περιβάλλον» στα ερείπια των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Μερίδα της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ και της κυβέρνησης αντιδρούν στην πραξικοπηματική καταστρατήγηση του αρχαιολογικού νόμου και απαιτούν την κήρυξη των αρχαιολογικών χώρων, ως στοιχείο αναβάθμισης των επενδύσεων και προστασίας τους από καθυστερήσεις που θα προκύψουν από τυχόν ενστάσεις.
Η πλειοψηφία του ΣΕΑ, στην εναγώνια προσπάθειά της να εφαρμοστεί ο αρχαιολογικός νόμος, έφτασε στο σημείο να συμβουλεύει τον πρωθυπουργό να μην παρακαμφθεί και υποκατασταθεί ο νόμος, γιατί θα δημιουργήσει επιπρόσθετα προβλήματα στο έργο. Η ανακολουθία σε παλαιότερες δηλώσεις περί δημιουργίας μητροπολιτικού πάρκου αποτυπώνεται στο απόσπασμα επιστολής της προς τον πρωθυπουργό «Επιπρόσθετα είναι βέβαιο ότι η τήρηση της νόμιμης διαδικασίας τόσο στην εισαγωγή του θέματος της κήρυξης του αρχαιολογικού χώρου Ελληνικού στο Κ.Α.Σ όσο και στην έγκριση των ΣΟΑ και ΣΜΠΕ, καθώς και η απαρέγκλιτη τήρηση του Ν.3028 στην αντιμετώπιση των αρχαιοτήτων που θα εντοπιστούν κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου, αίρει τις καθυστερήσεις και διευκολύνει την πορεία της επένδυσης».
Δεν αδιαφορούμε για πολλά σοβαρά ζητήματα που θέτει ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων και προκύπτουν από την παράκαμψη του αρχαιολογικού νόμου και της διαδικασίας που έχει ακολουθηθεί.
Γνωρίζουμε ότι η κήρυξη αρχαιολογικών χώρων είναι μια υπεύθυνη και πολλές φορές χρονοβόρα εργασία με πολλές παραμέτρους που χρήζουν επιστημονικής τεκμηρίωσης και απαιτεί τη συμβολή και τη συνεργασία πολλών αρμόδιων Διευθύνσεων έως την τελική της περαίωση. Η καθυστέρηση όμως της ολοκλήρωσής της που οφείλεται ενίοτε σε πολιτικές σκοπιμότητες όπως στην περίπτωση του Ελληνικού αλλά κυρίως στην έλλειψη προσωπικού των υπηρεσιών, ευνοεί και διευκολύνει τους επιχειρηματικούς σχεδιασμούς ανά τη χώρα. Λόγω αυτής της καθυστέρησης ο αρχαιολογικός πλούτος προβάλλεται ως εμπόδιο για την «ανάπτυξη» και τα επενδυτικά οράματα.
Επίσης, όσον αφορά την παράκαμψη του αρχαιολογικού νόμου χαρακτηριστικά είναι τα εξής:
- Όταν το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής στις 22 Μαΐου 2017 ενέκρινε ένα, αμφίβολης νομιμότητας, σχέδιο γενικού Μνημονίου Συναντίληψης και Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της εταιρείας Ελληνικό Α.Ε. η υπουργός δήλωσε στον Σύλλογο Αρχαιολόγων “υπογράψαμε το μνημόνιο συνεργασίας για να αποφύγουμε την κήρυξη επειδή κινδύνευε να χαθεί η επένδυση”!!!
- Η απόφαση δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως χωρίς όμως να αναφέρεται το αντικείμενο της συνεργασίας. Η Υπουργός συναίνεσε στην παράκαμψη της αρχαιολογικής νομοθεσίας και του εφαρμοστικού νόμου του άρθρου 24 του Συντάγματος, σχετικά με την υποχρέωση να εισαχθεί στο Κ.Α.Σ. η εισήγηση της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων, ώστε να εξεταστεί η κήρυξη ή μη της περιοχής ως αρχαιολογικού χώρου.
- Τόσο το μνημόνιο Συναντίληψης και Συνεργασίας όσο και το Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης εκχωρούν στον αγοραστή σχεδόν πλήρη κυριαρχία στη διαχείριση και την εποπτεία της αρχαιολογικής έρευνας. Μάλιστα, προβλέπεται ότι σε περίπτωση εύρεσης Αρχαιοτήτων στο Ακίνητο κατά την υλοποίηση του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης: «Ο Αγοραστής και/ή η Εταιρεία θα αποζημιώνονται για τα έξοδα που προκύπτουν από την καθυστέρηση του έργου που οφείλονται σε παράβαση των υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου» δηλ. αν η αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία εντός της αποκλειστικής προθεσμίας εξήντα (60) ημερών δεν υποδείξει μεθόδους για τη συνέχιση των εργασιών.
Η κριτική όμως στην κυβέρνηση, ακόμα κι όταν γίνεται επί υπαρκτών ζητημάτων, είναι εξίσου αντιλαϊκή όταν έχει στόχο την προστασία και την αναβάθμιση της επένδυσης. Είναι χαρακτηριστική η επιχειρηματολογία ότι μια επένδυση που θα περιλαμβάνει την ανάδειξη των αρχαιοτήτων έχει μεγαλύτερη αξία από μια επένδυση που τα αρχαία ευρήματα θα έχουν θαφτεί. Δηλαδή μια επένδυση που θα εμφυτεύει στο Ελληνικό μια νέα πόλη, που θα έχει καζίνο, ουρανοξύστες, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, γραφεία εταιρειών και πολλά άλλα, θα είναι πιο συμφέρουσα αν έχει και αρχαιολογικούς χώρους. Προσπαθούν να πείσουν τους εργαζόμενους με πόση αρμονία θα ταιριάζουν το τραπέζι του Black Jack με τα αρχαία ευρήματα που θα βρίσκονται στο προαύλιο του κτηρίου που θα το στεγάζει.
Ενισχύουν τις αυταπάτες που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση περί δίκαιης ανάπτυξης, τη λογική του «μικρότερου κακού». Δεν αμφισβητούν τους στόχους της ανταγωνιστικότητας, απεναντίας υποκλίνονται στην «υγιή» επιχειρηματικότητα, στο μονόδρομο της ΕΕ, επιχειρώντας να μας πείσουν ότι μπορούν να συνυπάρξουν τα επενδυτικά σχέδια και τα κέρδη των ομίλων με την πολιτιστική κληρονομιά αρκεί να γίνει σωστή διαχείριση.
Η πραγματικότητα είναι ότι στην ευρύτερη περιοχή της επένδυσης αναπτύσσονταν τρεις αρχαίοι αττικοί δήμοι, ο δήμος του Ευωνύμου, ο δήμος του Αλιμούντος και ο δήμος της Αιξωνής. Στο Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού – Αγίου Κοσμά, που διοικητικά εντάσσεται σε τρεις δήμους: του Αλίμου, του Ελληνικού – Αργυρούπολης και της Γλυφάδας, έχουν αποκαλυφθεί κατάλοιπα προϊστορικών, κλασικών, μεταβυζαντινών και νεότερων χρόνων (αρχαία οδικά δίκτυα, οικισμός και νεκροταφείο της Πρωτοελλαδικής στον Άγιο Κοσμά, νεκροταφείο γεωμετρικών χρόνων, αρχαίο λατομείο, μεταβυζαντινοί ναοί) και πλήθος κινητών ευρημάτων. Οι αρχαιότητες που έχουν αποκαλυφθεί, προέκυψαν κατόπιν αρχαιολογικής έρευνας από τις αρχές του αιώνα έως την κατασκευή του μετρό στην περιοχή του Ελληνικού και συνθέτουν έναν ιστορικό ιστό που τεκμηριώνει περίτρανα τα ίχνη ζωής και κατοίκησης στο παράκτιο κομμάτι της Αττικής διαχρονικά στους αιώνες.
Η ανάδειξή τους δεν χρειάζεται ούτε τα καζίνο τους ούτε τα εμπορικά τους κέντρα. Οι εργαζόμενοι πρέπει να υπερασπίσουν την πολιτιστική κληρονομιά τους και να μην την αφήσουν να γίνει ντεκόρ των ξενοδοχείων των επενδυτών. Δεν έχουμε τίποτα να περιμένουμε από τους «αναπτυξιακούς» σχεδιασμούς του κεφαλαίου και των κομμάτων του, από τις υποσχέσεις της κυβέρνησης για «δίκαιη» τάχα ανάπτυξη, από τους καβγάδες των αστικών κομμάτων για το ποιος μπορεί καλύτερα να υπηρετήσει την καπιταλιστική κερδοφορία.
Η απαίτηση για την προστασία των αρχαιοτήτων θα έχει θετικό για το λαό πρόσημο όταν συνδυαστεί με την πάλη για:
- Να ακυρωθεί η συμφωνία ΤΑΙΠΕΔ – “Lamda Development". Να παραμείνει όλος ο χώρος του Ελληνικού (παραλία, αεροδρόμιο, πρώην αμερικανική βάση) δημόσια περιουσία και το δημόσιο να αναλάβει την κατασκευή, τη διαχείριση, το κόστος λειτουργίας και συντήρησης μητροπολιτικού πάρκου ανοιχτού για το λαό με όλες τις απαιτούμενες υποδομές για να το απολαμβάνουν οι εργατικές λαϊκές οικογένειες από όλη την Αττική.
- Να ενταχθούν στο πάρκο όλες οι υπάρχουσες αθλητικές ολυμπιακές εγκαταστάσεις (Ολυμπιακό κέντρο ναυσιπλοΐας, κανόε - καγιάκ, γήπεδα κ.ά.), τα κτήρια των πρώην αεροσταθμών και της πρώην αμερικάνικης βάσης, καθώς και τα υπόστεγα, προκειμένου να αξιοποιηθούν προς όφελος του λαού και της νεολαίας με αποκλειστικά ελεύθερη και δωρεάν χρήση, με εύκολη πρόσβαση από όλη την Αττική με φθηνές και γρήγορες συγκοινωνίες, για ανάπτυξη ενός γνήσιου λαϊκού αθλητισμού και την εξυπηρέτηση των πολιτιστικών αναγκών τους.
- Να κηρυχθεί ο Μητροπολιτικός Πόλος Ελληνικού – Αγίου Κοσμά (περιοχή Αγ. Κοσμά-Ελληνικού και οι Δήμοι Αλίμου και Ελληνικού-Αργυρούπολης) αρχαιολογικός χώρος, σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο 3028/2002 (αρ.12) και να ενταχθεί σε έναν ευρύτερο σχεδιασμό που θα εξυπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες.
- Απόλυτη προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων αποκλειστικά με δημόσια διαχείριση.